Ο πολυδιάστατος ψυχικός κόσμος του ανθρώπου εξωτερικεύεται, συγκρούεται με τον σύγχρονο, μονοδιάστατο τρόπο ζωής, και παίρνει μορφή με ευρηματικές συνθέσεις στα έργα της Άννας Γκιώτη. Σε μία αέναη αλληλουχία γραμμών η καλλιτέχνης καταφέρνει να αποτυπώσει σκέψεις, συναισθήματα, ιδέες, αναμνήσεις, φόβους, επιθυμίες, όνειρα, ανάγκες. Ένα σύνολο φαινομενικά άναρχα σχεδιασμένο στο χαρτί, που όμως σε δεύτερη ματιά αποκτά συνοχή, νόημα και αρτιότητα.

Τα σχήματα και οι μορφές που εμφανίζονται έχουν ένα χαρακτήρα παιδικών ζωγραφιών, που στην πραγματικότητα δεν είναι παιδικές, αλλά η προσωποποίηση των άμεσων εικόνων από το περιβάλλον μας και την καθημερινότητα που βιώνουμε, και των βαθύτερων εικόνων που ασυνείδητα αποθηκεύονται στο μυαλό και αφήνονται να ‘μεγαλώσουν’.

Ο θεατής μπορεί να εντοπίσει πολλά επίπεδα – σπάνια αναπτύσσεται μία και συγκεκριμένη ιδέα. Κυριαρχεί ένα συνονθύλευμα εικόνων τόσο αρμονικά και συνειρμικά δεμένες μεταξύ τους, που κανείς βλέπει μία ιστορία –κυριολεκτικά- να ξετυλίγεται μπροστά του. Σαν ιστός από σκέψεις – όχι στείρες εικόνες- τίποτα δεν αναπτύσσεται μόνο του, όλα είναι συνδεδεμένα με κάτι άλλο, όλα καταλήγουν σε κάτι άλλο ή είναι αποτέλεσμα άλλων – όπως συμβαίνει μέσα το μυαλό: τίποτα δεν είναι καθαρό.

Με την τεχνική του μαύρου μελανιού και του μαρκαδόρου σε λευκό φόντο, η Γκιώτη προσδίδει στα έργα της εξαιρετική λεπτομέρεια και ακρίβεια. Αυτό το στοιχείο, σε συνδυασμό με τη φαντασία που πηγάζει από τις δημιουργίες της, μπορεί να απογειώσει την περιέργεια και το ενδιαφέρον του θεατή˙ η εικόνα που αναδύεται είναι αποτέλεσμα μιας αέναης σύνδεσης και σύνθεσης γραμμών που αλληλοσυμπληρώνονται, αναπτύσσονται η μία πάνω στην άλλη, εξελίσσονται η μία παράλληλα με την άλλη, και τελικά μετασχηματίζονται σε κάτι άλλο – όλα αυτά σε παράλληλες και τεμνόμενες διαστάσεις.

Είναι χαρακτηριστικό ότι καταλαμβάνεται όλη η επιφάνεια του χαρτιού και οι εικόνες μοιάζουν να συνεχίζονται -ή να προέρχονται- εκτός της επιφάνειας αυτής: σαν η καλλιτέχνης να θέλει να επικεντρώσει το ενδιαφέρον σε κομβικά σημεία, συναισθήματα, αντικείμενα που ξεπηδούν μέσα από το χάος του μυαλού˙ ίσως γιατί είναι οικεία, ίσως γιατί έχουν σημαδέψει την παιδική ηλικία και την πορεία της ζωής κάποιου, ίσως γιατί συνδέονται με κάτι βαθύτερο ή ακόμη και με την ίδια του την ύπαρξη και το σκοπό του στη ζωή.

Ουσιαστικά, αυτό που αντικρύζει ο θεατής θα μπορούσε να είναι μοναδικές στιγμές από σκέψεις, όνειρα, επιθυμίες καταχωνιασμένες στο υποσυνείδητο. Ίσως το έργο της Γκιώτη συνιστά μία μορφή σουρεαλισμού, συμπέρασμα που θα μπορούσε να εξαχθεί από τον τρόπο που συνδέονται οι εικόνες -χαώδης και συνειρμικός˙ από την αμηχανία να διαχωρίσει κανείς τι αποτυπώνει την πραγματικότητα και τι το φανταστικό˙ από το απροσδιόριστο του χώρου και την σύμπραξη του εσωτερικού με το εξωτερικό.

Τελικά, ο θεατής καλείται να ανακαλύψει τι κρύβεται στην εικόνα, που οδηγούν οι γραμμές-σκέψεις, ακόμη ίσως τι τον συνδέει με αυτές, με τι ταυτίζεται και ίσως καταλήξει στις παιδικές του ονειροπολήσεις, που μάλλον οδηγούν στη διαφυγή από όλα όσα τον δεσμεύουν σε μια καθημερινότητα που έχει χάσει τη φαντασία της.

Μάγδα Μπιζάκη
Ιστορικός της Τέχνης